در 35 کیلومتری یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد و در پایین دست شهر پاتاوه مجموعه پلهای گچی دیده میشود که بنا به نظر کارشناسان متعلق به دوران ساسانی و صفویه هستند و میگویند روزگاری یکی از ...
محورهای مواصلاتی اصلی تیسفون، استخر و شوش، بهبهان و اصفهان بوده است.
مجموعه پلهای تاریخی پاتاوه جدیترینش مربوط به دوره صفویه و قدیمیترین آن تخت شاهنشین به دوره ساسانی تعلق دارد هرچند برخی کارشناسان معتقدند تخت شاهنشین مربوط به دوره هخامنشی است و البته در زمان قاجار در کتاب فارس نامه ناصری به این پلگریزی زده شده است. دو مورد از این پلها به دلیل طغیان سالانه رود بشار که این مجموعه پلها برای عبور و مرور از بر روی همین رود احداث شده بودند، نابود شدهاند و تنها تهرنگی از پایههایشان به یادگار مانده که حتی تشخیص کارشناسان را برای بررسی دوره آن مشکل کرده است.
اما دو پل باقی مانده در تاریخ هویت فرهنگی، اعتقادی و سیاسی ملت ایران و این منطقه به دلیل بیتدبیری و کم توجهی مسئولان متولی در حال نابودی هستند بهطوری که این یادگاران ساسانی و صفویه دیگر از هر باد و بارانی میلرزند و میترسند که سقوط کنند و رود خروشان بشار آنها را با خود تا مرز نابودی پیش ببرد. یادگاران ساسانیان و صفویه که افتخار همسایگی با کوهدنای مهربان و همیشه سرافراز را دارند خود خوب میدانند که دیگر دنا هم تاب نگه داشتن و محافظت از آنان را ندارد که ترک برداشتن آنها و عمیق شدن زخمشان هر ایرانی وطن دوستی را نگران میکند.
نخبگان جامعه بر این باورند نقش فرهنگ و میراث فرهنگی در توسعه پایدار بی بدیل است و آثار تاریخی که از گذشتگان به ارث رسیده اند تشکیل دهنده هویت و الگویی برای تمامی نسل ها هستند که باید به طور ویژه محافظت شوند زیرا هر ملتی با ارائه میراث فرهنگی خود به آیندگان می تواند هویت، اصالت و ارزش تاریخی خود را نمایان کند.
این جای سوال دارد که چرا میراث فرهنگی مردمان کهگیلویه و بویراحمد در معرض نابودی و بی توجهی قرار دارد؟!
حریم مجموعه پلهای تاریخی پاتاوه مشخص شود:
کارشناس میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد خواستار مشخص شدن حریم مجموعه پلهای تاریخی پاتاوه و محافظت از آنها شد. علی اصغر آتشفراز اظهار داشت: مجموعه این پلها در سال 56 گزارشی ثبتی از آنها تهیه و در همال سال نیز ثبت ملی شدند ولی پلهای مربوط به دوره اسلامی این مجموعه نیز در سال 64 به طور مجدد ثبت ملی شدند.
وی عنوان کرد: با توجه به اینکه این آثار تاریخی و شهر پاتاوه در مسیر ارتباطی "یاسوج-اصفهان" که به نوعی شمال و جنوب کشور را به هم متصل می کند، واقع شده میتواند در توسعه گردشگری موثر باشد و حتی برای ساکنان منطقه نیز مفید است.
آتشفراز خاطرنشان کرد: انتظار میرود مسئولان متولی برای مرمت و حفاظت کامل از مجموعه پلهای تاریخی پاتاوه چارهاندیشی کنند تا آنان را سالم به نسل آینده تحویل دهیم.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: یکی از مهمرتین دلایل ترک برداشتن پلهای تاریخی پاتاوه عبور و مرور وسایل نقلیه زیر پل است. رحیم دادی نژاد گفت: شنیدهایم زیر پل را برای عبور و مرور به هر دو طرف پل غلط زده اند که به احتمال زیاد یکی از دلایل ترک برداشتن پلها همین موضوع است.
وی ابراز کرد: وقتی ترک در بدنه پل ایجاد شود از بالا راه نفوذ آب به بنا ایجاد و این آب سبب میشود که مصالح گچ پوکه و فاسد شود و مصالح قدیم را از مصالح جدید جدا کند. دادی نژاد در پاسخ به این سوال که برای جلوگیری از سقوط احتمالی پلهای تاریخی پاتاوه چه برنامه ای دارید؟، خاطرنشان کرد: منتظر هستیم تامین اعتبار شود و مجدد این مجموعه تاریخی را مرمت کنیم.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که چه میزان اعتبار برای مرمت این پلهای تاریخی نیاز است؟ افزود: هنوز اعتبار مورد نیاز به طور دقیق برآورد نشده زیرا نوع ترک برداشتن از بالا یا پایههای پل بررسی نشده است.