با یک بررسى میدانی از محدوده ی احداث نیروگاە برق ابی زوایای بیشتری از دامنەهای این تخریب بزرگ نمایان می شود. با احداث چهار سد بند انحرافی بر روی رودخانەهای کوچک و چشمه های اطراف که جز سر شاخه های اصلی رودخانه ی بزرگ سوله دوکه ل می باشد کل آبهای کوه دالامپر که موجبات حیات و نشاط این کوه هستند قطع و..... ادامه مطلب ...
خلیج پارس یا خلیج پارس، آبراهی است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه جزیره عربستان قرار دارد. مساحت آن ۲۳۳ هزار کیلومتر مربع است و پس از خلیج مکزیک و خلیج هودسن سومین خلیج بزرگ جهان به شمار میآید.
خلیج پارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد واز غرب به دلتای رودخانه اروندرود- که حاصل پیوند دو رودخانه دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است- ختم میشود . کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج پارس هستند.به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیج پارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بینالمللی و منطقهای، مهم و راهبردی به شمار میآید.
● جزایر ایرانی خلیج پارس
▪ جزیره هندورابی
جزیره هندورابی با ۸/ ۲۲کیلومتر مربع مساحت، در فاصله ۳۲۵ کیلومتری بندر عباس و ۱۳۳ کیلومتری بندرلنگه و در حد فاصل بین دو جزیره کیش و لاوان قرار گرفته است. این جزیره سرزمینی هموار و تقریباً بدون عارضه طبیعی است.
بلندترین نقطه آن ۲۹ متر و بزرگترین قطر آن ۵/۷ کیلومتر است. این جزیره از یک رشته ارتفاعات کوتاه پوشیده است و کرانههای آن با شیب ملایمی به دریا منتهی میشوند. فعالیت اقتصادی اکثر اهالی این جزیره، صیادی و غواصی است. این جزیره از نظر سیاحت و ایرانگردی از زیر مجموعههای کیش است که با توجه به امکانات و استعداد طبیعی جزیره از نظر آب، خاک، هوا و شرایط خاص تجاری جزیره کیش و همچنین برخورداری از زیباییهای طبیعی، قادر است بخشی از نیازهای سیاحتی و گردشگری ایرانگردان را تأمین کند.
▪ جزیره لاوان
این جزیره از شمال شرقی به بندر مقام، از شرق به جزیره شتور و از جنوب به حوزه های نفتی رسالت، رشادت و سلمان محدود میشود. وسعت این جزیره ۷۶ کیلومتر مربع است و پس از قشم و کیش بزرگ ترین جزیره ایران درآب های خلیج پارس است. جزیره لاوان دور ترین جزیره نسبت به مرکز استان هرمزگان است. آب و هوای آن گرم و مرطوب و دمای آن در تابستان به حدود ۵۰ درجه سانتیگراد میرسد و رطوبت هوای آن نیز بسیار زیاد است. اهالی جزیره در فصل معینی از سال به صید مروارید میپردازند .
▪ جزیره شتور
جزیره شتور در فاصله حدود ۵/۱ کیلومتری جنوب شرقی جزیره لاوان قرار دارد. طول این جزیره ۷ / ۱ کیلومتر و عرض آن ۸۰۰ متر است. جزیره شتور غیر مسکونی است و هیچگونه فعالیتی در آن دیده نمیشود. این جزیره از با ارزش ترین و مهمترین پناهگاه های حیات وحش (پرندگان، لاکپشت های دریایی، ماهی ها و دلفین ها) در خلیج پارس است و جزء مناطق حفاظت شده کشور میباشد.
▪ جزیره ابوموسی
جنوبیترین جزیره ایرانی آبهای خلیج پارس، جزیره ابوموسی است. این جزیره در ۲۲۲ کیلومتری بندرعباس و در ۷۵ کیلومتری بندر لنگه واقع شده است.
جزیره ابوموسی یکی از۱۴ جزیره استان هرمزگان است که بیشترین فاصله از سواحل ایرانی خلیج پارس را دارد و طول و عرض آن حدود ۵/۴ کیلومتر است. شهر ابوموسی مرکز جزیره ابوموسی میباشد. ارتفاع آن از سطح دریا ۴۶ متر و مساحت آن۲/۲ کیلومتر مربع است. جزیره ابوموسی نزدیک ترین پهنه خشکی از خاک ایران به خط استوا است که آب و هوای مرطوب و گرمتری دارد.
▪ جزیره تنب بزرگ
این جزیره در فاصله ۱۴ مایل دریایی از جنوب غربی جزیره قشم، در فاصله ۹۷ مایل دریایی از بندرعباس و در فاصله ۲۷ مایل دریایی از شمال شرقی ابوموسی واقع شده است. مرتفع ترین نقطه این جزیره ۵۳ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. در قسمتهای جنوب غربی این جزیره و در نزدیکی سواحل آن، خانه های مسکونی از راه چندین خیابان و جاده به هم پیوستهاند. این جزیره دارای موج شکن و لنگرگاه است. مردم بومی این جزیره از صید ماهی و مروارید امرار معاش میکنند. در این جزیره معدن خاک سرخ نیز وجود دارد.
▪ جزیره تنب کوچک
این جزیره مثلث شکل در شش مایلی غرب جزیره تنب بزرگ قرار دارد. فاصله آن تا مرکز استان، از طریق دریا، حدود ۱۰۵مایل دریایی میباشد. بزرگترین قطر جزیره ۹/۱ دهم کیلومتر و مساحت آن حدود دو کیلومتر مربع است. این جزیره غیرمسکونی است و مرتفع ترین نقطه آن از سطح دریا ۲۱ متر ارتفاع دارد.
▪ جزیره سیری
این جزیره در قلب آبهای خلیج پارس قرار دارد. فاصله آن تا مرکز شهرستان ابوموسی که در قسمت شرقی جزیره سیری واقع شده حدود ۲۷ کیلومتر است وسعت جزیره سیری ۳/۱۷ کیلومتر مربع میباشد. این جزیره فاقد پستی و بلندی بوده و نسبتاً مسطح است. مرتفع ترین نقطه آن ۲۴ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. در قسمت های شمالی و نزدیک سواحل جزیره، مناطق مسکونی همراه با سایر تأسیسات جای گرفتهاند. اهالی بومی جزیره از طریق ماهیگیری، صید میگو و کشاورزی محدود، زندگی و امرار معاش میکنند. در این جزیره معدن خاک سرخ نیز موجود است.
▪ جزیره فرور بزرگ
یکی دیگر از جزایر قلمروی استان هرمزگان، جزیره فرور بزرگ است که در فاصله ۳۶ مایلی شهر ابوموسی و در فاصله حدود ۱۴۱ مایلی از بندرعباس قرار دارد. بزرگ ترین ابعاد طولی و عرضی جزیره ۵/۷ و ۵/۴ کیلومتر میباشد. فاصله آن تا نزدیک ترین نقطه سواحل ایران در حدود ۲۰کیلومتر و مساحت آن ۲/۲۶ کیلومتر مربع و ارتفاع بلندترین نقطه آن از سطح دریا ۱۴۵ متر است.
سطح جزیره از تپه ماهورهای کوچک تشکیل شده است. جزیره فرور بزرگ یکی از کانونهای زیست حیات وحش است و تعداد بیشماری از پرندگان از قبیل: عقاب ماهیگیر، طوطی، قمری خانگی، چکاوک کاکلی، پرستو، بلبل خرما، چاخ لق، هدهد، دم جنبانک زرد، دم سرخ معمولی، چکچک سرسیاه، زنبور خور معمولی، یاکریم و ... همچنین پستاندارانی از قبیل جیر و جانورانی همچون یک نوع خارپشت، مارمولک، مار جعفری و عقرب در آن زندگی میکنند.
▪ جزیره فرور کوچک
این جزیره در قسمت شمال غربی جزیره ابوموسی واقع شده است و حدود ۳۶ مایل دریایی تا شهر ابوموسی و۱۴۹ مایل دریایی تا بندرعباس فاصله دارد. مساحت این جزیره ۵/۱کیلومتر مربع و بلندی مرتفع ترین نقطه آن از سطح دریا ۳۶ متر است. بزرگ ترین ابعاد طولی و عـرضـی جـزیره، ۴/۱ و ۱/۱ کیلومتر میباشد.
جزیرهفرور کوچک و سواحل آن، به علت موقعیت اقلیمی و استقراردر مسیرمهاجرت پرندگان دریایی، زیستگاه گونههای متنوع پرندگان مهاجر و بومی است. این جزیره غیرمسکونی میباشد.
جنگلهای ارسباران با برخورداری از جلوههای طبیعی متنوعی از صخرهها، جنگلها، مراتع، رودخانهها و کشتزارها، بهشتی زیبا را برای گردشگران خلق نموده است که بی انصافی است بگوییم دل کندن از این طبیعت بکر و بی نظیر برای هر گردشگر و هر طبیعت دوستی بسیار سخت است.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان جنگل ها به نقل از قدس آنلاین تبریز- جنگلهای ارسباران با برخورداری از جلوههای طبیعی متنوعی از صخرهها، جنگلها، مراتع، رودخانهها و کشتزارها، بهشتی زیبا را برای گردشگران خلق نموده است که بی انصافی است بگوییم دل کندن از این طبیعت بکر و بی نظیر برای هر گردشگر و هر طبیعت دوستی بسیار سخت است.
ارسبار یا آرازبار و قره داغ یا قراچه داغ نامهایی بودند که جنگل ارسباران در دوران های مختلف به آنها معروف بوده است.
از ویژگی های منطقه ارسباران شامل کوههای بلند و درختان گوناگون است که نگاه هربیننده ای را مجذوب و حیران خویش می سازد .
منطقه حفاظت شده ارسباران با وسعت ۸۰ هزار و ۴۲۷ هکتار در کنارههای جنوبی رود ارس در حوزه شهرستانهای کلیبر و ورزقان واقع شده و به عنوان ذخیره گاه بیوسفر به ثبت رسیده که از ارزشهای خاص گیاهی و جانوری برخوردار است.
ارسباران علاوه بر تنوع عظیم گیاهی، عمدهترین گونههای پستانداران و پرندگان حمایت شده یا کمیاب چون مارال، شوکا، پلنگ، خرس قهوه ای، کل و بز گربه وحشی وپرندگان حمایت شده ای همچون سیاه خروس، قرقاول، دراج، طرلان و سایر پرندگان شکاری و سایر طیف وسیعی از پرندگان کوچک (پاسری فرمها) را نیز در چتر حمایت خود دارد.
ارسباران در گذشتهای نه چندان دور به محدوده وسیعی از کناره رود ارس حد فاصل جلفا تا مغان و بلندیهای سبلان، بزقوش و سهند اطلاق میشد.
ارسباران؛ ذخیره گاه بی نظیر گونه های گیاهی و جانوری
این منطقه در شمال غربی آذربایجان شرقی میان سه رودخانه مهم "ارس" در شمال، " ایلگنهچای" در غرب و "کلیبرچای" در شرق واقع شده و از جنوب به ارتفاعات "سایگرام" متصل است.
ارسباران را می توان از نظر تنوع گونه های درختی و درختچه ای و علفی و خشبی و همچنین از نظر تنوع جانوری به عنوان یک ذخیره گاه بی نظیر شناخت که بر همین اساس و به دلیل وجود گونههای گیاهی و جانوری کمیاب، چشماندازهای بکر و وسیع و شکنندگی و آسیبپذیری بالا، در سالهای50 و 52 شمسی ابتدا به عنوان منطقه ممنوعه و سپس منطقه حفاظت شده معرفی و تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است.
این منطقه به لحاظ ویژگی های منحصر به فرد طبیعی در سال 1354 از طرف یونسکو عنوان ذخیره گاه زیست کره را نیز دریافت نموده و از شهرت جهانی برخوردار و به عنوان فسیل زنده نیز معروف است. براساس اعلام یونسکو، جنگل های ارسباران در زمره 15 منطقه غنی جهان از نظر تنوع ژن های گیاهی و جانوری است.
در این منطقه بیش از یکهزار گونه گیاهی معادل 15 در صد گونه های گیاهی کشور و با 46 درصد کاربرد دارویی و 20 درصد زینتی و 17 درصد تغذیه ای 28 درصد علوفه ای و10 درصد حفاظتی و پنج درصد صنعتی وجود دارد که بلوط ، ارس، ممرز، افرا، گیلاس وحشی، سرخدار،گردو، گلابی، انار، زغال اخته، زرشک و سماقاز آن جمله هستند.
تنوع گونه های جانوری ارسباران نیز حدود 320 گونه است که 39 گونه پستاندار، 220 گونه پرنده، 38 گونه خزنده و دوزیست و 22 گونه ماهی را شامل می شود که سیاه خروس گونه منحصر به فرد منطقه در کشور است و از سایر گونه های مهم می توان به قرقاول ارسبارانی، پلنگ، شوکا، کل و بز وحشی، گربه وحشی و گربه جنگلی و انواع پرندگان شکاری و مهاجر آبزی و کنار آبزی اشاره کرد.
از برنامه های مهم زیست محیطی و جالب توجه در گونههای جانوری منطقه ارسباران، احیای نسل "مارال "، گوزن منقرض شده این منطقه از ایران است که بر اساس آن اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی در فضایی به وسعت 180 هکتار از اراضی مرکز تحقیقاتی "آینالو و عباس آباد" اقدام به احیای نسل این گونه منقرض شده نموده که نتایج مثبتی به همراه داشته است.
شناسایی یکهزار و 80 گونه گیاهی در ارسباران
تابحال حدود یکهزار و 80 گونه گیاهی مختلف در منطقه شناسائی شده که بلوط، سرخدار، ارس، پیرو، زغال اخته، افرا، گردو و ممرز از درختان و درختچه های مهم منطقه بوده و گیاهان مرتعی منطقه شامل گونه های متنوع گراس و نباتات علوفه ای مناطق نیمه خشک استپی است.
حدود 320 گونه جانوری در منطقه حفاظت شده ارسباران وجو.د دارد که از پستانداران شاخص آن می توان به کل و بز، پلنگ، سیاه گوش، خرس قهوه ای و گربه وحشی اشاره کرد که در کنار این پستانداران بیش از 220 گونه پرنده چون کبک دری، قرقاول، دراج، سیاه خروس و انواع پرندگان شکاری مانند عقاب طلائی، عقاب شاهی، سارگپه جنگلی، طرلان، بحری، بالابان به همراه 38 گونه خزنده و دوزیست و 22 گونه ماهی در منطقه ارسباران شناسائی شده است.
آری نقاش روزگار از جنگل های انبوه و سرسبز ارسباران با کوه های برافراشته، دشت های زیبا و رودهای خروشان و حیات وحش کم نظیر، کلکسیونی ساخته است که هیچ نقاش زبر دستی قادر نیست زیبایی های آن را اینگونه به تصویر بکشد. / جنگل های ذیقیمت ایران را قدر بدانیم.
تبریز-روستاهای گردشگری آذربایجان شرقی با نمایش قدمت و معماری زیبا جلوه ای از اعجاز طبیعت و تاریخ را در معرض دید گردشگران قرار می دهند. استان آذربایجان شرقی با دارا بودن بیش از ۲۶ روستای هدف گردشگری یکی از استانهای غنی ... ادامه مطلب ...